Краязнаўцы з гомельскага гістарычнага пабліка «Пошукі старога Гомеля» знайшлі фотаздымкі будоўлі маста праз Сож. Здымкі з электроннага архіву Дзяржаўнага музея гісторыі Санкт-Пецярбургу. У апісанні файла паметка з пытальнікам: «1880-я гады?»
Пабудова драўлянага маста праз Сож (канец 19 ст.)
Краязнаўцы задаліся пытаннем, ці сапраўды гэтыя фотаздымкі настолькі старыя? Каб адказаць на пытанне, паглыбіліся ў гісторыю мостабудавання Гомеля.
Першы вядомы мост праз Сож знаходзіўся з даўніх часоў пад Замкам і меў зручную сувязь з горадам праз Кіеўскі (ці Саборны) схіл. Ён быў зафіксаваны ў кнізе 1882 года «Опыт апісання Магілёўскай губерні». Там ён пазначаны як драўляны мост даўжынёй 240 сажаняў і шырынёй 6 (каб уявіць памеры ў метрах памнажайце на 2). Але ж на фота мост паміж Гомелем і Новай Беліцай, які знаходзіўся на месцы сённяшняга старога металічнага маста.
Паштоўка з выявай драўлянага маста (пачатак 20 ст.)
Адмысловец рачнога транспарту Сяргея Астаповіча патлумачыў, што старыя драўляныя масты ў верхнім Падняпроўі стваралі мноства праблемаў. Падчас вяснавога палаводдзя пад нізкімі мастамі ўскладнялася ці наогул спынялася паравое суднаходства.
«Калі глядзець на апісанне канструкцыі ў даведніку "Сведения о мостах на водных путях Российской империи", масты пад нумарамі 333, 334 і 335 усе знаходзяцца на 92 вярсце ад усцця Сажа. Жалезныя на каменных быках — належылі Лібава-Роменскай чыгунцы. А вось "драўляны падкосна-арачны з драўлянымі лёдарэзамі" менавіта той, што на фота. І ён 1896 года пабудовы. Таму на фота 1895 ці 1896 год. Таму і надпіс пад фота ў расійскім архіве памылковы».
Гэты мост патрапіў на шэраг дарэвалюцыйных паштовак і прастаяў прыкладна да канца 1920-х ці пачатку 1930-х гадоў, калі аварыйны драўляны быў заменены на ажурны доўгапралётны металічны мост. Які, што праўда, праіснаваў усяго каля дзесяцігоддзя.
Металічны доўгапралётны мост падчас нямецкай акупацыі, на пярэднім плане ўзарваны чыгуначны мост
Флагшток